„[...]
największym błędem, jaki może popełnić detektyw, jest przyjęcie z góry za pewne
faktów, które nie zostały udowodnione. Zachowanie otwartego umysłu to jedyny sposób, by nie
dać się oszukać.”
Alfred Hitchcock
Gdyby spytać kogoś, co jest niezbędne do stworzenia dobrego
kryminału, odpowiedź zapewne brzmiałaby: „dobra intryga i ktoś bystry, kto ją
rozwiąże”. W literaturze od wielu lat pojawiają się charyzmatyczne i nad wyraz
inteligentne postacie detektywów czy policjantów, którzy nigdy nie dają pokonać
się złoczyńcom i zawsze są krok przed nimi. Wyjątkowe metody w dochodzeniu
prawdy, jakie wykorzystują, a niekiedy także ich ekscentryczność, sprawiły, że
wiele postaci trudniących się tą profesją, stało się znane na całym świecie –
nawet jeżeli nie wszyscy do końca kojarzą z jakich powieści pochodzą. Dlatego
dzisiaj przedstawiam wam najsłynniejszych detektywów w historii literatury oraz
ich zasługi!
Najwybitniejszym z detektywów, którego nazwisko jest znane
chyba każdemu na świecie, jest oczywiście Sherlock Holmes, postać wykreowana
przez sir Arthura Conan Doyle’a, którego losy od ponad 130 lat niezmiennie
fascynują czytelników. Niedościgniony mistrz dedukcji, którą opiera na
umiejętności obserwacji, znajomości psychologii, chemii oraz matematyki.
Posiada ogromną wiedzę, która znacznie ułatwia mu dochodzenia, a czasami
pozwala dokonać rzeczy pozornie niemożliwych. Podobno rozwiązał około 1000
zagadek detektywistycznych. Pojawia się w czterech powieściach - „Studium w szkarłacie”, „Znaku czterech”,
„Psie Baskerville’ów” i „Dolinie trwogi” - oraz ponad pięćdziesięciu
opowiadaniach. Wraz ze swoim przyjacielem Johnem Watsonem zamieszkuje pod
jednym z najsłynniejszych adresów świata – Baker Street 221b – i jest zdolny do
rozwiązania praktycznie każdej zagadki kryminalnej. Jego najgroźniejszym
przeciwnikiem jest James Moriarty, geniusz zbrodni, który przysporzył głównem
bohaterowi nie mało kłopotów. Postać Sherlocka Holmesa jest na tyle znana i
lubiana, że jego historia doczekała się wielokrotnych ekranizacji, m.in. jako
film pełnometrażowy z Robertem Downey’em Jr. w roli głównego bohatera.
Najsłynniejszy jest jednak wyprodukowany przez BBC serial „Sherlock”, gdzie w
tytułową postać wcielił się Benedict Cumberbatch. Postać Holmesa była także
inspiracją dla wielu innych twórców – jest on m.in. pierwowzorem dr Gregory’ego
House’a, głównego bohatera serialu „House M.D.”.
Kolejnym detektywem, którego nie mogło zabraknąć na naszej liście
jest Herkules Poirot, bohater ponad 30 książek królowej kryminału Agathy
Christie. Po raz pierwszy pojawia się na kartach „Tajemniczej historii w
Styles”. Pochodzi z Belgii, gdzie pracował jako oficer policji, a po I wojnie
światowej przeniósł się do Anglii i zaczął świadczyć usługi jako prywatny
detektyw. Cechuje go wyjątkowo mały wzrost, umiłowanie porządku i symetrii oraz
niechęć do tradycyjnych metod detektywistycznych. Najczęstszym towarzyszem jego
dochodzeń jest Arthur Hastings, bliski przyjaciel i współpracownik Poirot’a.
Jest on dla Herkulesa swoistym Johnem Watsonem, pomaga mu przy wytropieniu
złoczyńców oraz dokumentuje jego działania. Tak jak w przypadku Holmesa, Poirot
doczekał się ekranizacji swoich losów. Na postawie dzieł Christie powstał
serial telewizyjny „Poirot” z Davidem Suchetem w roli głównej.
Kto
następny? Oczywiście Auguste Dupin, pierwszy detektyw w literaturze wykreowany
przez Edgara Allana Poego. Pojawia się po raz pierwszy na kartach noweli
„Zabójstwo przy Rue Morgue” a następnie w dwóch opowiadaniach, „Tajemnica Marii
Roget” oraz „Skradziony list”. W swoich dochodzeniach stosował metodę dedukcji,
z której potem zasłynął Holmes, jednak w przeciwieństwie do niego, Dupin nie
był profesjonalnym detektywem, a szlachcicem rozwiązującym zagadki dla
przyjemności. Co ciekawe, w swojej pierwszej książce z Sherlockiem Conan Doyle,
poprzez wypowiedź Watsona porównuje głównego bohatera właśnie do Auguste’a.
Powitajmy
kolejną osobę na naszej liście – Philipa Marlowe’a! Postać stworzona przez
Raymonda Chandlera po raz pierwszy pojawia się w „Głębokim śnie” wydanym w
1939r. Znany z ciętego języka podejmuje się roli detektywa, po tym ja wyrzucono
go z pracy w prokuraturze za „odgryzanie się”. Pracował także jako policjant i
chętnie wykorzystuje zawarte tam znajomości przy rozwiązywaniu zagadek. Zawód
Marlowe’a często stawia go w niebezpiecznych sytuacjach, niekiedy grożących
śmiercią i powoduje, że naraża się wielu groźnym osobom. Charakterystyczny dla
świata, w którym obraca Philip, jest upadek moralny, przestępstwa zdają się być
na porządku dziennym, a on sam jest jedyną osobą, która stara się zadośćuczynić
sprawiedliwości. Pomimo wielu przeszkód, nigdy nie porzucił żadnej z
powierzonych mu spraw. Postać Marlowe’a była wielokrotnie ekranizowana –
wcielił się w nią m.in. Humphrey Bogart, uważany za jednego z najlepszych
aktorów wszechczasów.
Wydaje
się wam, że zawód detektywa jest przeznaczony jedynie dla mężczyzn? Zatem poznajcie Jane Marple, postać stworzoną
przez Agathę Christie. Po raz pierwszy pojawia się w sześciu opowiadaniach w
brytyjskim czasopiśmie „The Sketch”, a następnie w powieści „Morderstwo na
plebanii”. To detektyw – amator, która
wydaje się być wścibską, starą panną. Jednak to tylko pozory, bowiem zagadki
kryminalne rozwiązuje w mgnieniu oka, wykazując się niezwykłą bystrością
umysłu. W ciekawy sposób wykorzystuje psychologię – rozpoznaje słabostki morderców
oraz odnajduje analogie między ich zachowaniami a zdarzeniami, które kiedyś
miały miejsce w jej rodzinnej wiosce. Jest to postać niezwykle barwna i
zabawna, której motto brzmi: „Młodzi myślą, że starsi są głupi, ale starzy
wiedzą, że to młodzi są głupi.” Warto
wspomnieć, że losy panny Marple doczekały się wielu ekranizacji: czterech
pełnometrażowych filmów – komedii kryminalnych, serialu telewizyjnego, a nawet…
anime, w którym występuje wraz z Poirotem!
Nie
mogło tutaj zbraknąć także Kurta Wallandera, głównego bohatera szwedzkiej serii
powieści kryminalnych Henninga Mankella, który uważany jest za geniusza
skandynawskiego kryminału. Jego życie zdecydowanie nie jest godne
pozazdroszczenia – Kurt przechodzi kryzys wieku średniego, ma kłopoty ze
zdrowiem, a po zabiciu człowieka podczas akcji popada w depresję i kłopoty z
alkoholem. Mimo to ma liczne przebłyski geniuszu, a dzięki wyjątkowej intuicji
potrafi trafnie łączyć fakty i rozwiązać najbardziej skomplikowane śledztwa.
Oczywiście
wszystkie wymienione postacie to tylko ułamek ogromnej ilości detektywów i
śledczych, którzy przewijają się przez świat literatury. Można wspomnieć także
o bohaterach jak Harry Hole, Patrick Hendstrom, Jack Reacher i wielu, wielu
innych. Choć możemy ich wymieniać przez długie godziny, wszystkie postacie
łączy jedno – wyjątkowe umiejętności śledcze, dzięki którym rozwiążą każdą
przydzieloną im sprawę. W każdym przypadku mamy do czynienia z wyjątkowym
charakterem i zdolnościami postaci, co zapewnia nam ciekawą i trzymającą w
napięciu opowieść.
Kto jeszcze
według was powinien znaleźć się na naszej liście? Znacie wszystkich
wymienionych detektywów? A może zamierzacie wkrótce zmierzyć się wraz z nimi z
zagadkami przestępczego świata?
Weronika
Plichta
Bardzo ciekawy artykuł 😁
OdpowiedzUsuńSama bardzo lubię takie postaci - inteligentnych i pełnych zapału do rozwiązywania zagadek bohaterów, którzy wyjdą z każdej opresji. I muszę przyznać, że z jednym z tych nazwisk spotkałam sie pierwszy raz. "Pani bibliotekarko, czy mamy tę książkę?". Coś czuję, że niedługo czeka mnie randka z tym detektywem w łóżku przy lemoniadzie idealnej na te gorące dni. :p
Uwielbiam takie posty i uwielbiam detektywów, ale widzę, że mam trochę do nadrobienia :)
OdpowiedzUsuńKoniecznie musisz się ze wszystkimi zapoznać! A to tylko namiastka wspaniałych postaci :D
UsuńHolmes i Poirot to klasyka ;d jak dla mnie to genialne umysły nie do prześcignięcia ;d
OdpowiedzUsuńZgadzam się, mimo że znam wielu śledczych, ta dwójka pozostaje dla mnie najlepsza! :D
UsuńA Pan Samochodzik? Jak dla mnie to klasyka
OdpowiedzUsuń